Anasayfa - Yayınlar - Amerika’da İltica Sonrası Hayat

Amerika’da İltica Sonrası Hayat

Amerika Birleşik Devletleri’nde iltica başvurusu kabul edilen bireyler, belirli haklara ve imkanlara erişim elde ederler.
Ancak bu yeni yasal statü, sadece hukuki bir koruma sağlamakla kalmaz; aynı zamanda bireyin yeni bir hayata uyum sürecini başlatan sosyo-psikolojik bir döneme de işaret eder.

İltica Kabulünden Sonra Hangi Haklara Sahip Olunur?

İltica başvurusu kabul edilen birey, ABD yasaları kapsamında “asylee” statüsü kazanır.
Bu statü kişiye aşağıdaki hakları sağlar:

  • ABD’de yasal olarak ikamet etme ve çalışma hakkı
  • Sosyal Güvenlik Numarası (SSN) alma hakkı
  • Federal ve eyalet bazlı sosyal yardım programlarına başvurma hakkı
  • Kamu okullarında ücretsiz eğitim alma hakkı
  • Belirli süre sonunda Green Card (daimi oturum) başvurusu yapma hakkı
  • Aile üyeleri için “derivative asylee” statüsü ile birleşme talebinde bulunma hakkı

Bu hakların kullanılabilmesi için başvuruların, USCIS ve ilgili devlet kurumları nezdinde doğru şekilde yapılması gerekmektedir.

Sosyal Güvenlik Numarası (SSN) ve Çalışma İzni Süreci

Asylee statüsü kazanan bireyler, Sosyal Güvenlik Numarası alma hakkına otomatik olarak sahiptir.
SSN, ABD’de yasal çalışma, banka hesabı açma, vergi bildiriminde bulunma ve kamu hizmetlerinden faydalanma gibi birçok işlemin anahtarıdır.

Başvuru süreci genellikle şu şekilde işler:

  1. USCIS onay mektubu alındıktan sonra en yakın Social Security Administration (SSA) ofisine gidilir.
  2. İltica kabul belgesi, kimlik ve pasaport sunularak SSN başvurusu yapılır.
  3. Ortalama 2–4 hafta içerisinde SSN kartı başvuru sahibine posta yoluyla teslim edilir.

Ayrıca, asylee statüsü ile birlikte kişi çalışma izni (Employment Authorization Document – EAD) başvurusunda bulunabilir veya mevcut iznini yenileyebilir. Bu belge, yasal çalışma statüsünün yazılı kanıtıdır.

Barınma ve Sosyal Yardım Programlarından Nasıl Yararlanılır?

İltica statüsündeki bireyler, ABD’deki bazı federal ve eyalet destekli sosyal programlardan yararlanma hakkına sahiptir.
Ancak bu yardımlar, eyalete göre değişkenlik gösterebilir ve başvuru sahibinin gelir durumu, medeni hali ve ikamet ettiği şehir gibi faktörler dikkate alınır.

Yararlanılabilecek temel programlar:

  • Geçici konut yardımları (Emergency Housing Assistance)
  • SNAP (Supplemental Nutrition Assistance Program – gıda yardımı)
  • Medicaid veya eyalete özel sağlık sigortaları
  • Cash Assistance – nakdi destekler
  • Refugee Resettlement Program kapsamında yönlendirme ve yerleştirme hizmetleri

Bu programlardan yararlanmak için iltica onay belgesiyle birlikte sosyal hizmet dairelerine başvuru yapılmalıdır.

Eğitim Hakkı ve Dil Kurslarına Katılım İmkanları

ABD Anayasası ve eyalet yasaları, iltica statüsü kazanmış bireylere ve onların çocuklarına ücretsiz kamu eğitimi hakkı tanır.
Bu kapsamda:

  • 5–18 yaş arası çocuklar devlet okullarına kayıt yaptırabilir.
  • Yetişkin bireyler, Community College veya Adult Learning Center gibi kurumlarda ücretsiz veya düşük maliyetli İngilizce kurslarına katılabilir.
  • Bazı STK’lar ve göçmen dernekleri, özel dil kursları, mesleki eğitim programları ve üniversiteye hazırlık destekleri sunar.

Eğitim sistemi, iltica sonrası uyum sürecinde bireyin sosyal entegrasyonunu kolaylaştıran temel araçlardan biridir.

İltica Statüsündeki Kişilerin Karşılaştığı Psikolojik Zorluklar

Her ne kadar hukuki olarak güvence altına alınsalar da, iltica statüsüne sahip bireyler ciddi psikolojik ve sosyal uyum sorunlarıyla karşılaşabilirler.

En sık gözlemlenen problemler:

  • Travma sonrası stres bozukluğu (PTSD)
  • Yalnızlık ve izolasyon hissi
  • Kimlik bunalımı ve kültürel yabancılaşma
  • Gelecek kaygısı ve belirsizlik duygusu
  • Dil bariyeri nedeniyle iletişim ve iş bulma sorunları

Bu nedenle iltica statüsü verilen bireylerin, yalnızca hukuki değil aynı zamanda psikolojik destek ve sosyal uyum programlarına erişimi sağlanmalıdır.
Bazı eyaletlerde, bu bireyler için ücretsiz psikolojik danışmanlık hizmetleri ve göçmen dostu terapi merkezleri mevcuttur.

Marsan Akguc Law Firm, iltica kabulü sonrası sosyal güvenlik, çalışma, eğitim ve oturum işlemleri konusunda kapsamlı hukuki destek sunmakta, aynı zamanda bireylerin bu geçiş sürecinde karşılaştıkları bürokratik ve psikolojik engellerin aşılması için stratejik danışmanlık sağlamaktadır.